Warme zomer - natte herfst

Maak je borst maar nat. Een warme Noordzee staat garant voor regen en onweer in de herfst. De zomer van 2013 was warm en droog. De moerasplanten in mijn tuin hadden zwaar te lijden. Dat zijn de planten die het best gedijen in onze tuin, die gemiddeld  maar nauwelijks boven het grondwaterniveau staat. Gemiddeld dan. Want de regen valt niet gelijkmatig verspreid over het jaar; als het regent, houdt het vaak niet meer op. Zo niet deze zomer. Door de droogte had ik tientallen gieters slootwater nodig om de hortensia’s overeind te houden. Door een te laag grondwaterpeil klemde de houten achterom.

Warme Noordzee

Na een  warme zomer als die van dit jaar blijft de zee nog lang opgewarmd. Dat komt door de zogenaamde warmtecapaciteit van water. Water verandert langzamer van temperatuur dan lucht of land. Aan het begin van de zomer duurt het even voor het zeewater op temperatuur komt. Is het water een keer lekker opgewarmd dan kan het die warmte lang vast houden. In de herfst komt koude lucht van de noordpool naar ons land. Het zeewater verdampt, de warme, vochtige lucht stijgt op, koelt af in de koude luchtlaag erboven en het water condenseert in de vorm van buien.

Maar het kan nog heftiger. Door grote temperatuurverschillen ontstaat wrijving tussen de verschillende luchtlagen boven zee.  Hierdoor kan een spanningsveld opbouwen, met elektrische ontladingen tot gevolg: onweer. In gigantisch hoge onweerswolken van wel 10 kilometer hoog bewegen krachtige luchtstromen omhoog en omlaag. Dit gaat gepaard met valwinden, windstoten of windhozen en soms hagel.  Door de westenwind hebben vooral de kustprovincies hier last van.

Neerslagoverschot

Neerslagoverschot 23 augustus
Hoe roder hoe droger                   

Neerslagoverschot 15 september
Amsterdam-Noord nog steeds aan
 de droge kant, ondanks alle regen.

Het is de laatste jaren meer gaan regen in Nederland. Fellere buien, meer millimeters per jaar. In diverse weerstations wordt de hoeveelheid neerslag gemeten. Om te weten hoe droog het in de tuin is heb je meer aan het neerslagoverschot. In dit getal zit ook de verdamping meegerekend. Het neerslagtekort bij droogte heet in de boeken van de KNMI een negatief neerslag overschot.

Hoewel de tuin officieel nog steeds te droog is, staan de planten er weer goed doorwaterd bij. Sterker nog, sommige buigen door alle nattigheid diep voorover.  De achterom gaat weer moeiteloos open en dicht en mijn regenpak en –laarzen zitten weer permanent in mijn tas. Hoewel niet van harte, ben ik weer helemaal klaar voor de herfst.