Stel je snijdt je in je vinger, wat doe je dan? Je stopt je vinger in je
mond. Of als je kindje zich verwondt? Kusje erop. Heel natuurlijke reacties,
want in ons speeksel zit een beetje stollingseiwit. Zo help je zelf je bloed te
stollen. Omgekeerd gebruiken 400.000 Nederlanders middelen om stolling te
voorkomen. Iedereen die een tijdje in een ziekenhuisbed ligt heeft ze nodig:
trombose ligt op de loer. Je moet trombose zien als een heftige
stollingsreactie, maar dan op de verkeerde plek en op het verkeerde moment.
De bestaande geneesmiddelen tegen trombose, zoals heparine, hebben nadelen.
Ze kunnen gemakkelijk doorschieten in hun werking: de patiënt kan bloedingen
krijgen. Bij bloedstolling is vooral de balans heel belangrijk. Te weinig
stolling leidt tot bloedingen, te veel tot trombose. Om die balans te krijgen
zijn tientallen eiwitten betrokken. Bloedstolling is daardoor een ingewikkeld
proces om te onderzoeken.
Precisiemedicijn tegen trombose
Met mijn onderzoeksgroep wil ik daarom precisiemedicijnen ontwikkelen. Wij
richten ons vooral op het eiwit factor XI. Vroeger dachten we dat factor XI
nodig was voor goede bloedstolling. Maar mensen die geen factor XI aanmaken
hebben relatief weinig last van bloedingen. Factor XI lijkt wel een bijdrage te
leveren aan trombose. Schakel je factor XI uit dan voorkom je trombose, terwijl
de gewenste bloedstolling bij een verwonding gewoon doorgaat. Een remmer van
factor XI zou dus een heel effectief medicijn tegen trombose kunnen zijn.
Bloedingsziekten
Om zo’n remmer te ontwikkelen willen we eerst ontrafelen hoe factor XI
precies zijn werk doet. Hoe reageert het eiwit bijvoorbeeld met andere
stollingseiwitten? Dan begrijpen we beter hoe we factor XI moeten aanpakken.
Behalve remmers van factor XI hopen we ook een verbeterde versie van factor XI
te ontwikkelen. Die zou juist weer bloedingen tegen kunnen gaan bij mensen met
bloedingsziekten, zoals hemofilie. Met factor XI kan je beide kanten uit.
Professor Joost Meijers is hoofd van de afdeling Plasma eiwitten van
Sanquin. Hij is daarnaast verbonden aan het AMC. Hij zet zich in voor diverse
organisaties zoals deTrombosestichting.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten